regerenzondervisie

Het regeren zonder visie - elke lezer begrijpt de hint - heeft vanzelfsprekend gevolgen. Dat heeft regeren met visie ook zult u als lezer denken. Maar als inleiding is het duidelijk, regeren zonder visie en meestal ook zonder kennis van feiten, heeft gevolgen die moeilijk te beheersen zijn.

Een tweetal voorbeelden

Aardgas werd als nuttige energiedrager 'ontdekt' in de jaren 50 van de vorige eeuw. Het zou stadgas gaan vervangen en zou veel goedkoper zijn voor de gebruiker. Iedereen die een gastoestel bezat kon dat gratis laten ombouwen naar aardgas. De euforie vierde hoogtij, want telkens weer bleek de Groningse gasbel vele miljarden m3 groter te zijn. Er werden leveringscontracten gesloten met europese landen tegen uitverkoopsprijzen. Gebrek aan visie dus. Jaren later moest er keihard worden onderhandeld over een meer reële prijs, maar al die jaren waren er dus te weinig inkomsten geweest. En toen gebeurde het. De eerste aardbeving in het winningsgebied in 1986 rond Slochteren. Bij één aardbeving zou het niet blijven. Alweer een gevolg van gebrek aan visie. Zelf was ik nog student ten tijde van de eerste euforie. Dat er toen nooit iets werd gezegd over mogelijke aardbevingen verbaasde me wel. Mijn prof geologie legde het klip en klaar uit aan zijn studenten. De gevolgen zijn nu nog steeds niet in volle omvang bekend, want ook als de gaswinning wordt gestaakt zal het mechanisme dat de bevingen veroorzaakt nog jaren doorgaan.

Ander voorbeeld

dat zich nu nog pas bevindt in de beginfase van grote ontplooiing. We gaan op grote schaal waterstofgas gebruiken als energiedrager. Inderdaad, als energiedrager, want waterstofgas op zichzelf is geen energie. Het komt als vrij waterstofgas op deze planeet niet voor en het moet dus worden gemaakt. Het maken ervan kost wel veel energie, zoveel, dat het bij gebruik als energiedrager maar ongeveer de helft daarvan oplevert. Waterstofgas is een riskant spulletje, want de atomen van het molecuul waterstof verbinden zich maar al te graag met de atomen van zuurstofgas met water als resultaat, vandaar ook de naam. En zuurstofgas is in onze atmosfeer met ongeveer 21% juist wel voldoende aanwezig. Waterstofgas wordt ook wel knalgas genoemd. Vrij waterstofgas is in de open lucht geen lang leven beschoren. Technici van de Gasunie hebben onderzocht dat met beperkte ingrepen het leidingnet dat voor aardgas is aangelegd geschikt is voor het transport van waterstofgas. Zo zouden ook woningen van waterstofgas kunnen worden voorzien dat dan de plaats inneemt van aardgas. Zolang waterstofgas dus gemaakt moet worden met - grotendeels - fossiele energie zal het vervangen van aardgas dus niet bijdragen aan beperking van de CO2 uitstoot. Zijn de risico's van dit knalgas degelijk onderzocht? Onvoldoende. Hoeveel woningbranden zijn er jaarlijks als gevolg van een gasexplosie? Kleine lekkages komen voor en zijn nooit voor 100% te vermijden. Aardgas, hoewel niet zo explosief als waterstofgas krijgt niet voor niets een geurtje opdat iedereen het snel kan ruiken bij lekkage. Toch, ook al zijn woningbranden beperkt van omvang, het zijn rampen. Dit soort rampen laat zich naar omvang moeilijk inschatten als het geen aardgas, maar waterstofgas zou zijn geweest. Ook weer een gevolg van gebrek aan visie.

Is er dan geen alternatief? Jazeker. Veel technologen, van allerlei technologieën, zeggen dat wij moeten streven naar een circulaire economie. Meer kringloop dus. Wie zal zich dus niet verbazen bij het vernemen dat de werkelijk grootste, belangrijkste kringloop voor het introduceren van dat alternatief er in feite al ligt, maar door bijna alle regeringen wordt genegeerd? De koolstof kringloop. We stoten teveel CO2 uit.

Wat moeten we dus doen?

De koolstof in de vorm van CO² uit de lucht, of beter en efficienter nog, uit de zee halen en daar koolwaterstof van maken. De eenvoudigste koolwaterstof is dan methanol dat als brandstof bruikbaar is in vrijwel alle verbrandingsmotoren.
Veel aantrekkelijker nog zal zijn geen e-auto's met batterijpakketten meer te bouwen, maar met brandstofcellen die de energie van koolwaterstof als energiedrager omzetten in elektriciteit als energiedrager en dat zonder bedreigende uitstoot doen. Het getuigt van visieloosheid om aardgas te vervangen door waterstofgas en niet alles op alles te zetten om aardolie als brandstof te vervangen door synthetische eenvoudige koolwaterstoffen als brandstof. Met benzine wordt (afgerond) 2,97kg CO²/kg uitgestoten en met aardgas 1,8 kg CO²/Nm3. Leuke getallen, maar we gebruiken de brandstoffen om er de energie van te kunnen benutten. Zo is de energiedichtheid van een liter benzine 12,22 kWh/kg, van aardgas 8,79 kWh/Nm3 en van waterstofgas 3,0 kWh/Nm3.
Er moeten heel dus wat meer m3 waterstofgas worden geproduceerd om aardgas te vervangen. Om 1 liter benzine (=0,72 kg) te vervangen door waterstof moet 2,16 Nm3 waterstofgas worden geproduceerd. Is dit realistisch? Jawel. Wie er meer van wil weten kijkt op https://tudelft.nl/synthetische brandstof/ of googlet op 'synthetic fuels'. Helaas lopen we in Europa politiek gezien ver achter op deze ontwikkelingen die ons heel wat zouden kunnen besparen. De lobby voor waterstofgas is gewoon veel te machtig. Pas na veel miljarden investeringen zal de koolstofkringloop worden geïntroduceerd. Wegens? Inderdaad gebrek aan visie.